ΧΩΡΙΣ ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟΥΣ
Το κείμενο αυτό γράφεται από φοιτητές και φοιτήτριες πολιτικούς μηχανικούς, που συναντηθήκαμε τα τελευταία χρόνια σε περιόδους εκπαιδευτικών αλλαγών και φοιτητικών κινητοποιήσεων (νόμοι-πλαίσια, καταλήψεις, πορείες). Η φοιτητική ταυτότητα δεν μας καθορίζει αποκλειστικά, αφού αποτελούμε κομμάτι της κοινωνίας. Δεν βιώνουμε, λοιπόν, μόνο την εκπαιδευτική, αλλά και ολόκληρη την κοινωνική αναδιάρθρωση, μέσα από τον οικογενειακό προϋπολογισμό (περικοπές σε μισθούς και συντάξεις), μέσα από τους εργασιακούς χώρους – όσοι εργαζόμαστε – αλλά και μέσα από την αγωνία για το μέλλον που σκιαγραφείται για εμάς. Η διάλυση των εργασιακών σχέσεων (επισφάλεια, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων, ελαστικά ωράρια, απελευθέρωση απολύσεων) και η στοχοποίηση αδύναμων κοινωνικών κομματιών (όπως μετανάστες, άνεργοι) αποτελούν πτυχές μιας επίθεσης που πραγματοποιείται καθημερινά, καθολικά και αφενός μεν επαναπροσδιορίζει τις ζωές μας, αφετέρου δε καθορίζεται από τη στάση μας.
Ο χώρος του Πανεπιστημίου δε θα μπορούσε να εξαιρεθεί από αυτήν τη γενικευμένη επίθεση. Ο ίδιος ο ρόλος του, άλλωστε, που είναι να παράγει και να διαχειρίζεται το μελλοντικό εργατικό δυναμικό, απαιτεί να είναι άμεσα συνδεδεμένο με τις ανάγκες της αγοράς και προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της. Συνεπώς, οι όποιες αλλαγές συντελούνται στους εργασιακούς χώρους, ακολουθούνται και εκφράζονται από αντίστοιχες και μέσα στα Πανεπιστήμια (αλλά και στην εκπαίδευση γενικότερα) κάνοντας ξεκάθαρο όσο ποτέ άλλοτε πως το πανεπιστήμιο ούτε δικαίωμα όλων είναι, ούτε και εξυπηρετεί τις ανάγκες των από τα κάτω. Με τη συμβολή και των τελευταίων νόμων που έχουν περάσει στην εκπαίδευση (Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου) διαμορφώνεται ένα σκηνικό που οδηγεί το πανεπιστήμιο στην ιδιωτικοποίηση (με την υποχρηματοδότηση και την απαξίωσή του) δίνοντας όλο και περισσότερο έδαφος σε ιδιωτικές εταιρείες για να κερδοσκοπούν σε βάρος μας.
Συγκεκριμένα, βλέπουμε το κόστος φοίτησής μας να αυξάνεται διαρκώς (στέγαση, σίτιση, φωτοτυπίες συγγραμμάτων, δίδακτρα στα μεταπτυχιακά κτλ) επιβαρύνοντας εμάς και τις οικογένειές μας και αποκλείοντας όλο και περισσότερους από την «πολυτέλεια» της ανώτατης εκπαίδευσης. Παράλληλα νιώθουμε τους ρυθμούς σπουδών μας να γίνονται όλο και πιο εντατικοί με τους πρόσφατους νόμους να συμβάλλουν προς αυτή τη κατεύθυνση. Η καθημερινή πίεση και η αγωνιώδης προσπάθεια να βελτιώσουμε τον εαυτό μας ως αυριανό υποψήφιο εργαζόμενο κάθε άλλο παρά ευχαρίστηση και θέληση για γνώση δεν προσφέρουν. Αντιθέτως, οδηγούμαστε σε ένα συνεχές κυνήγι πιστοποιητικών και εξειδικευμένων γνώσεων (υπέρογκες εργασίες, συνεχείς εξετάσεις, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, σεμινάρια κ.α) βασιζόμενοι στο –διαψευσμένο πια– επιχείρημα «ο καλός δεν χάνεται», με το πανεπιστήμιο να αναπαράγει αυτήν ακριβώς τη λογική του ατομικού δρόμου, του ανταγωνισμού και της πειθαρχίας. Αυτά, δηλαδή, που θα απαιτούν από εμάς και τα αυριανά αφεντικά μας.
Η ίδια λογική εντοπίζεται στη σχολή μας, με την πολιτικοποίηση τα τελευταία χρόνια να περιορίζεται στα στενά όρια κομματικών παρατάξεων και λογικών ανάθεσης με συνέπεια ο σύλλογος μας (όπως και πολλοί άλλοι) να μη δραστηριοποιείται και να παρουσιάζει μειωμένα αντανακλαστικά αντίδρασης σε όσα συμβαίνουν και μας επηρεάζουν. Η κατάσταση αυτή εντείνεται με τον εκφυλισμό της Γενικής Συνέλευσης του συλλόγου από όργανο συλλογικών διεκδικήσεων σε πεδίο μάχης για χωρίς ουσία κομματικούς διαπληκτισμούς, αλλά και με την πεποίθηση πολλών φοιτητών πως μοναδική μας αποστολή είναι να γίνουμε επιστήμονες-μηχανικοί και επομένως τα μαθήματα και η σχολή είναι τα μοναδικά ζητήματα που πρέπει να μας απασχολούν, αδιαφορώντας για όλα τα υπόλοιπα και αναθέτοντας σε άλλους (ψηφίζοντάς τους) να ασχοληθούν και να πάρουν αποφάσεις σε θέματα που καθορίζουν τη ζωή μας.
Επιζητώντας, μέσα σε αυτό το σκηνικό να εκφράσουμε οι ίδιοι τις ανάγκες μας και να συζητήσουμε για τα θέματα που μας απασχολούν, επιχειρούμε συλλογικά να δώσουμε λύσεις σε αυτά, απορρίπτοντας τον ατομικό δρόμο, που θεωρούμε ότι έχει χρεοκοπήσει, χωρίς να περιμένουμε κανέναν «από μηχανής θεό» να μας δώσει έτοιμες απαντήσεις. Δημιουργούμε λοιπόν, μια δομή, το Αυτόνομο Σχήμα στους Πολιτικούς Μηχανικούς, μέσα από την οποία θα μπορούμε να δρούμε και να πολιτικοποιούμαστε στο σύλλογο, να αρθρώνουμε τον λόγο μας και να οργανώνουμε την αντίστασή μας. Σε αυτήν την κατεύθυνση θέλουμε να συναντηθούμε με αγώνες μέσα και έξω από το πανεπιστήμιο, εντείνοντας τις αντιστάσεις μας ως εκμεταλλευόμενο κομμάτι της κοινωνίας. Επιλέγουμε να μην έχουμε σχέση με κόμματα και εκλογές, εναντιωνόμενοι σε σχέσεις ιεραρχίας (αρχηγούς και ακόλουθους) και λογικές ανάθεσης (με ψηφοφόρους και διεκπαιρεωτές). Αντίθετα, θεωρούμε αναγκαίο να εκφράζεται ο καθένας και η καθεμιά μας χωρίς αντιπροσώπους, στηριζόμενοι στη δική μας δύναμη και στις σχέσεις ισότητας και αλληλεγγύης που θέλουμε να χτίσουμε. Κλείνοντας, να πούμε ότι το αυτόνομο σχήμα στους πολιτικούς μηχανικούς αποτελεί ένα νέο εγχείρημα και μια ανοιχτή διαδικασία, που θέλουμε να πλαισιωθεί από νέα άτομα και μαζί να επαναπροσεγγίσουμε έννοιες όπως η συλλογικότητα και η αλληλεγγύη.